Αλισίβα, στάχτη,
καρβουνόσκονη και οι χρήσεις τους!
Πολλοί από εμάς έχουμε
τζάκι στο σπίτι. Λιγότεροι σίγουρα έχουν
ξυλόφουρνο ή κάτι ανάλογο που να
χρησιμοποιείται για να καλύψει οικιακές
ανάγκες και να αφήνει σαν κατάλοιπο
καθαρή στάχτη ξύλου. Κοιτώντας δεκαετίες
πίσω, στα νοικοκυριά που δεν είχαν την
άνεση του ηλεκτρισμού αλλά και των
αμέτρητων συσκευασμένων προϊόντων
αραδιασμένων σε ράφια super market θα
ανακαλύψουμε πολλά μυστικά της λαϊκής
σοφίας που η ίδια η έλλειψη ανέσεων
γέννησε.
Τα μυστικά των προηγούμενων
γενεών, όχι μόνο αξίζει να σωθούν από
λαογραφικής άποψης αλλά μπορούν να μας
γλιτώσουν χρήμα και να μας προσφέρουν
τρόπους φυσικότερους -και ενίοτε
αποτελεσματικότερους- για να φροντίζουμε
τους εαυτούς μας και αυτούς που αγαπάμε.
Γράφει η Κατερίνα
Αλαμπασίνη
Προσοχή:
Όλα τα αναφερόμενα σκευάσματα φτιάχνονται
με στάχτη φυσικού, καθαρού ξύλου, χωρίς
χρώματα, βερνίκια, σκουπίδια (που πιθανόν
να πετάτε στο τζάκι σας) και άλλα υλικά!
Συλλογή στάχτης:
Περιμένουμε η στάχτη να κρυώσει τελείως.
Ξεχωρίζουμε την λευκή στάχτη που
σχηματίζεται στο πάνω μέρος και την
αποθηκεύουμε σε μεταλλικό κουτί. Κρατάμε
τα καρβουνάκια σε άλλο κουτί για
διαφορετική χρήση.
Η σύσταση της στάχτης
είναι ο λόγος που την καθιστά αξιοποιήσιμη
σε πολλά επίπεδα. Το βασικό συστατικό
στοιχείο της στάχτης είναι το ανθρακικό
ασβέστιο από 25% έως 45% (ανόργανο αλάτι).
Επίσης σε ποσοστό λιγότερο του 10% περιέχει
Κάλιο και λιγότερο
από 1% φωσφορικό άλας.
Περιέχει ακόμα ιχνοστοιχεία σιδήρου,
μαγγανίου, ψευδαργύρου, χαλκού και
μερικά βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος,
το κάδμιο, το νικέλιο και το χρώμιο, των
οποίων οι ποσότητες ποικίλλουν ανάλογα
με την θερμοκρασία καύσης των ξύλων. Η
καύση επηρεάζει πολύ
τη σύνθεση και την
ποσότητά της στάχτης. Όσου υψηλότερη η
θερμοκρασία τόσο μικρότερη η ποσότητα
στάχτης. Τα σκληρά , ο φλοιός και τα φύλλα
παράγουν περισσότερη στάχτη. Κατά μέσο
όρο, η καύση των ξύλων δίνει περίπου
6-10% στάχτη στο τέλος της καύσης.
Αλισίβα
Χρήσεις:
Λούσιμο:
Χρησιμοποιούμε την αλισίβα για
να λουστούμε φυσικά. Μπορούμε να
χρησιμοποιήσουμε ξύδι για το ξέβγαλμα.
Αυτή η διαδικασία ευνοεί περισσότερο
τα λιπαρά μαλλιά.
Καθάρισμα:
Χρησιμοποιείται ως
απορρυπαντικό γενικής χρήσης, καθαρίζει,
λευκαίνει και απολυμαίνει ρούχα,
πατώματα, τζάμια, ασημικά, πιάτα, σκουριές
που έχουν ποτίσει στα μάρμαρα, κ.α..
Μαγειρική:
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την
αλισίβα σε ψωμί για να γίνει πιο αφράτο,
σε γλυκά κ.α.. Προσθέτει στην γεύση και
την υφή ενώ παράλληλα καθαρίζει το
έντερο
από τους παθογόνους
μικροοργανισμούς.
Ιατρικές
χρήσεις: Πλένοντας πληγές με
μείγμα χειροποίητου σαπουνιού και
αλισίβας (χωρίς ξέπλυμα) σκοτώνουμε τα
μικρόβια διευκολύνουμε την επούλωση.
Καθαρή στάχτη
Χρήσεις:
Για
μαυρισμένα τζάμια: Υγρό πανί
βουτηγμένο σε στάχτη
Για τα τζάμια γενικά: Υγρό σφουγγάρι
βουτηγμένο σε στάχτη. Λεκέδες
σε έπιπλα: Φτιάχνουμε πάστα από
στάχτη και νερό και τρίβουμε
Λεκέδες
σε ρούχα: Για να φύγει γρήγορα
ένας λεκές από τα ρούχα την στιγμή που
έγινε, βάζουμε πάνω του λίγη στάχτη και
μετά από πέντε λεπτά τον τρίβουμε με
ψίχα ψωμιού.
Οσμές. Ρίχνουμε στάχτη
πάνω σε οτιδήποτε μυρίζει άσχημα.
Λίπασμα:
Η στάχτη χρησιμοποιείται και ως
φυσικό λίπασμα χωρίς άζωτο. Διευκολύνει
την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών
πίσω στο χώμα και τη δέσμευση του
διοξειδίου του άνθρακα από τους
μικροοργανισμούς του εδάφους κάνοντας
το πιο εύφορο. Εξουδετερώνει την
οξύτητα του εδάφους -λόγω του ανθρακικού
ασβεστίου- και αυξάνει τη δραστηριότητα
των βακτηρίων. Παρ' όλα αυτά είναι
ακατάλληλο λίπασμα για φυτά που αγαπάνε
τα όξινα εδάφη όπως οι πατάτες και τα
βατόμουρα.
Η στάχτη δυναμώνει τα
φυτά που αγαπούν το ασβέστιο, όπως οι
ντομάτες, τα αμπέλια, οι φασολιές, το
σπανάκι, ο αρακάς, τα σκόρδα κ.α.. αλλά
και τις τριανταφυλλιές.
Μπορούμε να προσθέσουμε
1/4 φλιτζανιού σε κάθε λάκκο κατά τη
φύτευση.
Μια κουταλιά στάχτη
ανά 1000 λίτρα νερό δυναμώνει υδρόβια
φυτά.
Κήπος:
Η στάχτη βοηθάει
τα φυτά να μην παγώσουν το χειμώνα αν
τα καλύψουμε με μία στρώση από αυτήν.
Απωθητικό
και συντηρητικό: Με την στάχτη
απομακρύνονται από τον κήπο διάφορα
έντομα και παράσιτα όπως γυμνοσάλιαγκες
και σαλιγκάρια.
Λίγη στάχτη στην
μυρμηγκοφωλιά διώχνει τα μυρμήγκια.
Δεν μπορούν να μεταφέρουν την στάχτη
όποτε θα αλλάξουν φώλια!
Σκορπίζουμε στάχτη
στις γωνίες και στα σκοτεινά σημεία της
αποθήκης μας ή του σπιτιού μας. του
σπιτιού και των αποθηκευτικών χώρων
για να μην εμφανιστούν ποντίκια και
έντομα.
Η στάχτη διώχνει τις
ψείρες, αλλά και τους ψύλλους και τα
τσιμπούρια από τα κατοικίδια ζώα.
Μπορούμε να φτιάξουμε ένα πηχτό μείγμα
στάχτης με ξύδι ώστε να γίνει μια και
να το αλύψουμε στα μαλλιά ή το τρίχωμα.
Απωθεί τον
σκόρο για χρόνια αν ρίξουμε στάχτη στα
ρούχα πριν τα αποθηκεύσουμε. Όταν θα
θέλουμε να τα χρησιμοποιήσουμε απλά τα
τινάζουμε.
Παλιότερα συντηρούσαν
τους σπόρους και τα όσπρια αποθηκεύοντάς
τα σε πήλινα δοχεία με ένα παχύ στρώμα
στάχτης από πάνω που απωθούσε τα έντομα.
Μια μελέτη στη Νιγηρία μάλιστα, έδειξε
ότι η στάχτη ξύλου
αφυδατώνει τους σπόρους και τους καθιστά
λιγότερο επιρρεπείς στις μολύνσεις.
Καρβουνόσκονη και
κομμάτια κάρβουνου
Χρήσεις:
Αποσμητική χρήση: Για
να ξεμυρίσει το ψυγείο βάζουμε μέσα ένα
πιάτο με καρβουνόσκονη και την ανανεώνουμε
μέχρις ότου φύγει η μυρωδιά.
Αφύγρανση:
Τα ξυλοκάρβουνα τραβάνε την υγρασία
από τα σημεία του σπιτιού που έχουν
ανάλογο πρόβλημα.
Φιλτράρισμα: Τα
κάρβουνα που συλλέξαμε από την καύση
μπορούμε να τα σπάσουμε και να τα
περάσουμε από γουδοχέρι ή μπλέντερ για
να τα κάνουμε σκόνη που μπορεί να
λειτουργήσει ως φίλτρο.
Με
αυτό μπορούμε να φιλτράρουμε σπιτικό
κρασί αν είναι θολό ή νερό πηγής αν έχει
έντομα ή άλλα στερεά κατάλοιπα.
Πηγές:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου